Cảnh báo các loại cây thảo dược rừng Việt quý giả tràn lan trên thị trường

Cây thảo dược rừng Quý hiếm ở Việt Nam rất nhiều nhưng do hám lợi nhuận một bộ phận không nhỏ đang lợi dụng lòng tin của người tiêu dùng cộng thêm sự cả tin thiếu hiểu biết của người mua hàng mà bán tràn lan các loại cây thảo dược rừng quý hiếm giả.

Các loại cây thảo dược quý bị làm giả thường là các loại cây thảo dược rừng nhiều loại có giá trị kinh tế rất cao mặt khác có các loại cây thảo dược rừng khá giống về hình dạng và kích thước nên người mua dễ bị lừa.

Nhằm tránh cho Quý khách không bị tiền mất tật mang thì bài viết này Shop Rừng Vàng xin hướng dẫn một số loại cây thảo dược rừng quý hiếm tiêu biểu để các bạn tránh mua phải cây thảo dược giả.

Điểm danh một số loại cây thảo dược rừng giả như: đinh lăng rừng giả, ba kích rừng giả, sâm ngọc linh giả, táo mèo khô giả, tam thất hoang giả,…

1. Đinh lăng rừng giả hay củ bùi béo thủ đoạn tinh vi của thương lái

Đinh lăng rừng giả thường được bán nhiều ở các lễ hội như lễ hội Chùa Hương, Yên Tử…và thường bán dọc đường 6 đoạn qua tỉnh Hòa Bình đoạn qua huyện Kỳ Sơn.

Lợi dụng tâm lý của đa phần khách hàng thích hàng đinh lăng rừng vì nghĩ là nó tốt và mọc ở trên rừng cộng thêm củ bùi béo khá giống với củ đinh lăng nếu chỉ xét về ngoại hình nên người bán hàng dễ dàng lừa được du khách hay người đi đường.

Phải nói thêm rằng đinh lăng là loại cây thảo dược trồng bằng dâm cành là chủ yếu do vậy không hề có việc mọc hoang ở trên rừng. Nếu có trồng trên rừng hay đất đồi thì với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu không thích hợp không thể sinh trưởng và phát triển được nếu sống được thì rất còi cọc có khi chục năm mới được 1 – 2 kg do vậy.

Đinh lăng nếu trồng trên đất đồi hay đất rừng không có giá trị về dược liệu cũng như kinh tế

Đặc điểm đinh lăng rừng giả – củ bùi béo

Do có nhiều đặc điểm khá tương đồng nên củ bùi béo thường được dùng làm giả củ đinh lăng nhưng với người đã từng dùng và tiếp xúc với củ đinh lăng thật thì dễ dàng phân biệt được một số đặc điểm để phân biệt củ đinh lăng giả và củ đinh lăng thật.

Củ bùi béo là củ của một loại cây thảo dược trên rừng, thuộc họ cây củ mài, củ nhiều nước và bột, không có xơ

Đặc điểm phân biệt	Đinh lăng giả	đinh lăng thật
Tên gọi	Củ bùi béo, củ sâm đất	Củ đinh lăng nếp lá nhỏ
Phân bố	Các tỉnh Tây Bắc: Hòa Bình, Sơn La…	Các tỉnh Đồng Bằng: Nam Định, Thái Bình, …và Tây Nguyên
Màu sắc	Màu vàng	Màu vàng
Đặc điểm	– Chỉ có một rễ cọc và rễ tua rua – Rễ nhỏ dai – Mùi hắc không thơm – Không có giá trị cao về dược liệu – Vị đắng	– Thường có nhiều nhánh rễ – Rễ giòn dễ bẻ – Mùi hăng thơm đặc trưng của đinh lăng – Giá trị rất cao về dược liệu – Vị ngọt thơm
Khi ngâm rượu	Ngâm rượu có màu đỏ xỉn vị đắng	Ngâm rượu có màu vàng rơm và thơm

Một số thủ đoạn với củ bùi béo để lừa người tiêu dùng

Vào mùa lễ hội du khách với tâm lý chơi xuân dễ dàng bỏ mấy trăm mua những củ đinh lăng về dùng mà không hay biết đó là củ bùi béo không có giá trị mấy về dược lý.

Ngoài ra du khách khi đi du lịch qua tỉnh Hòa Bình, Sơn La khi đi trên quốc lộ 6 cũng bắt gặp các điểm bán bên đường nên tâm lý mua được cây thảo dược rừng tốt nên dễ dàng bỏ tiền mua hàng mà không suy nghĩ mấy

Thủ đoạn của tư thương thường là gắn keo lá đinh lăng vào củ bùi béo cho giống thật ngoài ra với giá rẻ hơn thị trường khoảng 30 – 50 k/kg thường dễ lừa được những người cả tin

Do vậy để tránh mua phải củ bùi béo – củ đinh lăng giả thì khách hàng nên lưu ý tránh mua hàng ở nơi không tin tưởng và nơi hàng rong hay bên đường tránh tiền mất tật mang.

2 . Củ ba kích rừng giả – cây thảo dược hay bị làm giả

Nếu Quý vị ngược lên vùng Tây Bắc ở các tỉnh như: Yên Bái, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên…sẽ thấy người dân tộc bày bán củ ba kích rừng ở bên đường với giá rẻ giật mình chỉ chưa đến trăm ngàn trong khi đó các loại ba kích rừng ở dưới xuôi bán với giá có khi cả triệu bạc.

Lướt trên một vài trang facebook của vài cá nhân đang bán thảo dược trên mạng còn chỉ luôn đây là ba kích Điện Biên mà thực sự khi đem loại cây thảo dược kỳ lạ này đến hỏi các thầy thuốc Đông Y thì đều lắc đầu với loại cây thảo dược này nhưng đều khẳng định 100% đây không phải là ba kích mà chỉ là loại cây có thể thuộc họ cây ruột gà

Một loại cây thuộc họ cây ruột gà khác là củ viễn chí có hình dáng tương đồng. Theo Đông y Vị thuốc này còn có tên gọi Khổ viễn chí, Yêu nhiễu, Cức quyển, Nga quản chí thống,  Chí thông, Chí nhục,  Khổ yêu, Dư lương, Tỉnh tâm trượng, A chỉ thảo…

Tác dụng của củ viễn chí Theo đông y:  Củ vị đắng có tính ôn, vào 2 kinh tâm và thận. Có công dụng giúp an thần, ích trí, tiêu ung thũng,tán uất hoá đờm…hoàn toàn không có tác dụng bổ dương, mạnh gân cốt như ba kích rừng

 

Vậy đây là củ gì. Một số củ khá giống củ ba kích rừng như củ viễn chí và một số củ cũng thuộc họ cây ruột gà mà chúng tôi với kiến thức hạn hẹp không biết hết.

Vùng phân  bố ba kích giả

Ba kích giả thường là các củ thuộc họ cây ruột gà có ở các tỉnh: Lào Cai, Lai Châu, Yên Bái, Sơn La, Điện Biên…thường được gọi là ba kích đỏ, ba kích tím hay ba kích trắng…

Ba kích rừng thường có ở một số tỉnh: Bắc Giang, Quảng Nịnh, Phú Thọ…Nhiều nhất vẫn là ở tỉnh Quảng Ninh chủ yếu là ở 2 huyện Tiên Yên và Ba Chẽ.

Xem thêm thông tin củ ba kích rừng: https://ngamruou.vn/san-pham/ba-kich-rung/

Theo Đông y thì, củ ba kích vị cay ngọt, tính ôn và vào kinh can thận. Công dụng của ba kích giúp bổ thận tráng dương, tăng cường cân tráng cốt và khu phong trừ thấp

Sự khác nhau của củ ba kích giả và ba kích rừng thật

Về hình dáng củ ba kích giả khá tương đồng cũng có phần thịt và lõi giống củ ba kích rừng nhưng nếu người trong nghề chúng tôi lại dễ dàng phân biệt được do vậy chúng tôi xin chỉ một số đặc điểm để Quý vị phân biệt rõ hơn

Đặc điểm	Ba kích Giả	Ba kích rừng
Hình dáng bên ngoài	– Củ viễn chí nhỏ hơn ba kích rừng màu đỏ hoặc trắng – Một loại củ khác màu nâu sậm	– Màu nâu vàng
Đặc điểm Thịt	– Củ viễn chí: Thịt màu trắng hoặc màu đỏ au – Củ khác màu tía và có lốm đốm	– Màu tím nhạt hoặc hanh tím. Màu sẫm hơm từ đầu đến cuối củ
Độ chắc của thịt	– Củ nhiều nước	– Thịt chắc và ít nước
Lõi	– Lõi mềm giòn dễ đứt	– Lõi chắc dai rất khó bóc được lõi ra khỏi củ
Màu rượu ngâm	– Màu đỏ hoặc màu nhờ nhờ với củ viễn chí – Màu đen với củ khác	– Màu tím than sau 1 – 2 tuần

Do vậy khi muốn chọn mua được ba kích rừng chuẩn tránh mua phải ba kích giả thì nên tìm hiểu những nơi uy tín và những người có chuyên môn và hiểu biết để mua được hàng chuẩn chất lượng.

3.Sâm Ngọc Linh giả tung hoành người mua thiệt hại cả chục triệu

Cây sâm Ngọc Linh là cây thảo dược mà các bộ phận của cây được nhiều nhà khoa học đánh giá là loài sâm tốt nhất thế giới hiện nay. Rất nhiều nghiên cứu khoa học từ năm 1978 của Bộ Y Tế nước ta, Sâm Ngọc Linh phân tích có số lượng chất Saponin cao hơn rất nhiều lần so với các loại sâm khác trên thế giới.

Do đó giá trị kinh tế rất cao lên đến 40 – 50 triệu /kg đối với loại trồng thậm chí có củ sâm Ngọc Linh rừng được mua với giá 200 triệu đồng /kg. Chính vì vậy những thương lái bất lương đã trà trộn nhiều loại củ giống với sâm Ngọc Linh để làm giả.

Các loại cây thảo mộc thường dùng làm sâm Ngọc Linh giả

Chính vì điều này mà việc làm giả sâm Ngọc Linh rất tinh vi theo một số chuyên gia trong lĩnh vực dược liệu thì hiện có  4 – 5 loại sâm Ngọc Linh giả được phát hiện gồm:

• Loại giả thứ nhất cũng là giả cao cấp nhất (1A) khó phát hiện nhất là sử dụng một loại sâm hình dáng tương đồng có ở biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc, có cùng chi Panax (chi nhân sâm). Hiện tại các nhà khoa học chưa thể định danh được loài này. Tuy nhiên, qua các xét nghiệm DNA ở Liên Xô, đây rất có thể là một loài mới chưa từng công bố (ghi nhận) ở Việt Nam. DNA giống với sâm Ngọc Linh tới 97%.

“Nếu như mua phải loại này người mua vẫn còn khá may mắn vì dù sao nó cũng chắc chắn không độc hại gì, hơn nữa loài này giống như “anh em”, tương đối sát nhau về di truyền với sâm Ngọc Linh” các chuyên gia nhận định.

• Loại sâm giả thứ 2 là sâm Vũ Diệp và Tam thất hoang. Tuy cùng chi nhân sâm nhưng so với giá trị, tác dụng bồi bổ cơ thể kém hơn so với sâm Ngọc Linh và thậm chí cũng kém hơn so với loại giả 1A đã nói ở trên.

sâm Vũ Diệp tại Kon Tum giá trị thực của nó chỉ khoảng 200.000 đồng/kg nhưng khi được mông má với mác là sâm Ngọc Linh thì được bán với giá 30 triệu đồng/kg

Còn củ Tam thất hoang là một trong những loại được dân buôn lựa chọn để “giả”, “nhái” sâm Ngọc Linh nhất vì hình dáng rất tương đồng. Mặc dù tam thất hoang rất giá trị nhưng trên thị trường cũng chỉ có giá bằng 1/10 sâm Ngọc Linh.

• Ngoài ra, một số hộ kinh doanh, buôn bán sâm Ngọc Linh vì lợi nhuận kinh tế đã sử dụng một số loài thuộc họ Araceae (họ Ráy) để đánh lừa khách hàng, biến chúng thành loại sâm “giả” tồi tệ nhất, nguy hiểm nhất. Không ít người khi đi mua đã nhấm thử và sau một thời gian, toàn bộ môi, miệng bị phồng rộp.
• Củ Hoàng tinh loại nhỏ hoặc củ Bảy lá một hoa (củ rắn cắn) loại nhỏ cũng có hình dáng dạng đốt giống với sâm Ngọc Linh nên một số người mua thiếu kinh nghiệm cũng dễ dàng bị lừa mua phải…

Cách phân biệt sâm Ngọc Linh thật và sâm Ngọc Linh giả

Các bạn cần lưu ý một số đặc điểm của sâm Ngọc Linh thật như sau:

• Sâm Ngọc Linh trồng nhìn tổng thể củ sâm mập mạp và củ thường rõ ràng
• Phải có nhiều rể bám xung quanh củ cái và một ít trên thân củ
• Các mắc trên thân củ Sâm thường so le nhau (hình đốt trúc), mỗi năm chỉ mọc một thân và khi thân rụng trở thành đốt (mắc Sâm).
• Sâm Ngọc Linh rừng  mọc trong rừng sâu, có nhiều đốt hơn do thường lâu năm hơn tuy bé hơn hàng trồng, ít rễ, cũng có củ cái rõ ràng nhưng thường nhỏ hơn củ cái của Sâm trồng (nếu củ cái bị gãy phải có dấu đứt gãy).
• Khi rửa sạch củ có màu vàng nâu hoặc màu xanh xám.
• Mùi vị: Sâm Ngọc Linh khi nhai có vị đắng, sau đó trả lại vị ngọt thanh và có mùi thơm đặt trưng của sâm ( đặc điểm này có thể khá giống với tam thất hoang)
• Vỏ ngoài của củ sâm Ngọc Linh bao giờ cũng mỏng và nhẵn, không xù xì

Làm sao mua được sâm Ngọc Linh thật

Do hàng rừng hiện rất khan hiếm nên đa phần đều được trồng tự nhiên trên núi do vậy nếu Quý vị mua hàng nên có một số lưu ý sau:

• tìm những đơn vị uy tín yêu cầu xuất hóa đơn và yêu có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng
• Yêu cầu xuất các phiếu kiểm tra hàm lượng chất có trong củ sâm mà họ bán.
• Yêu cầu mua hàng còn lá tươi để kiểm tra

Dưới dây là một dạng phiếu kiểm tra kết quả phân tích sâm Ngọc Linh thật

Với loại cây thảo dược quý như sâm Ngọc Linh quý khách nên yêu cầu người bán những yêu cầu trên để đảm bảo mình mua được hàng uy tín và chất lượng nhất tránh mua hàng giả kém chất lượng không những không tốt mà gây nguy hiểm đối với sức khỏe.

4. Tam thất hoang giả – gây hoang mang người mua hàng

Tam thất hoang hay gọi là tam thất rừng vốn là loại thảo dược quý. Xưa kia ví tam thất hoang là kim bất hoán ( vàng không đổi vì độ quý hiếm) hiện nay với giá loại tam thất hoang xịn khoảng 1 củ 200g thì 1kg tam thất có khi bằng 3 chỉ vàng cũng đúng.

Chính vì giá trị lớn của tam thất hoang nên cây thảo dược này cũng dễ bị làm giả. Tam thất hoang thật ra có 3 loại chính phân loại theo ruột của tam thất là loại: ruột trắng, ruột tím, ruột vàng.

Cách phân biệt tam thất hoang thật và tam thất hoang giả

Trong đó giá trị nhất là loại tam thất rừng ruột tím và ruột vàng còn loại ruột trắng hầu như không có tác dụng gì mà khi dùng gây ngứa

Do vậy khi quý vị mua tam thất hoang thật thì nên kiểm tra bằng 2 cách đồng thời là:

• yêu cầu người bán cắt đầu củ ra xem lõi màu trắng hay vàng hay tím
• Nhấm đầu củ đã cắt ra xem nếu nếm xong thấy ngứa họng và lưỡi thì không phải

5. Táo mèo khô và táo mèo Trung Quốc

Táo mèo Trung Quốc hay quả Sơn Tra là loại dược liệu tương đồng và có nhiều công dụng tương tự như quả táo mèo Việt Nam.

Nhưng loại táo mèo Trung Quốc khô thường được tư thương mua từ Trung Quốc về với giá thành rất rẻ nhưng chất lượng cực kém và đặc biệt để bảo quản họ thường sấy diêm sinh nên có khi bảo quản tự nhiên không cần kho bảo quản chuyên dụng có khi đến 2 năm.

Chúng tôi gọi táo mèo khô Trung Quốc  là táo mèo giả vì loại quả này hay bị trà trộn với quả táo mèo khô Tây Bắc vậy đặc điểm phân biệt táo mèo khô Trung Quốc như thế nào

Đặc điểm phân biệt táo mèo khô Trung Quốc và táo mèo khô Tây Bắc

Đối với quả tươi do vận chuyển và giá thành quả tươi không khác nhau nên ít có táo mèo Trung Quốc trà trộn vào thị tường Việt Nam nhưng hết vụ táo mèo tươi thì Táo mèo khô Trung Quốc lại được tư thương chuyên kinh doanh dược liệu Trung Quốc nhập về vì giá rẻ.

Loại táo mèo khô này vừa hết hạn bảo quản bên Trung Quốc và có khi là hàng thải kém chất lượng với giá thành tư thương mua vào chỉ vài chục nghìn trong đó giá thành sản xuất táo mèo khô sạch như Shop Rừng Vàng là gần 100k/kg.

Đặc điểm phân biệt	Táo mèo khô Trung Quốc	Táo mèo khô Tây Bắc
Tên gọi	quả sơn Tra	quả chua chát , táo mèo
Đặc điểm vỏ	Vỏ ngoài màu không đỏ đẹp bằng. Có đốm trắng	Màu đỏ cánh gián rất đẹp
Đặc điểm hạt	Hat to cứng ít thường khó thái nên còn nguyên cùng lát táo khô	Hạt nhỏ nhiều mềm nên trong quá trình thái lát thường bị thái cùng lát táo
Vị và mùi thơm	– Vị chua hơn và ít thơm	– Vị thanh và thơm

Để tránh mua táo mèo khô Trung Quốc thì làm thế nào

Để tránh mua phải táo mèo Trung Quốc cần xem xét kỹ trước khi mua theo các hướng dẫn phân biệt của shop Rừng Vàng.

Ngoài ra Quý vị nên mua táo mèo khô sạch tại cửa hàng uy tín có thương hiệu và lâu năm như tại Shop Rừng Vàng với hơn 5 năm uy tín trong lĩnh vực kinh doanh cây thảo dược có nguồn gốc từ núi rừng.

Bài viết trên đã liệt kê cho Quý vị 5 loại cây thảo dược ngâm rượu hay bị làm giả hoặc trà trộn cùng với cây thảo dược chuẩn. Do vậy để tránh mua phải hàng giả và hàng kém chất lượng thì Quý khách hãy là những nhà tiêu dùng thông thái để cùng chúng tôi loại bỏ những loại thảo dược giả ra khỏi thị trường.

Mua cây thảo dược chuẩn và đảm bảo nhớ ghé qua Shop Rừng Vàng – 35 Hoàng Đạo Thành, Kim Giang, Thanh Xuân, Hà Nội để được tư vấn và mua hàng chất lượng và uy tín nhất.

Hotline:  0971.69.31.31 –  096.318.2662